Pangalawang batch ng limang sunod-sunod na batches ng financial literacy trainings para sa mga DepEd teachers ng Division of Malaybalay sa Bukidnon. Bahagi ito ng InSet or in service training ng mga guro at every batch ay halos 250 teachers ang dumadalo.

Isa sa mga diniscuss ko sa kanila ay ang pera progress mastery. Ito ay may three levels – self-mastery; situation mastery at pera mastery. 

Self mastery, situation mastery and pera mastery

Self-mastery ay tungkol sa pagkilala at pagtanggap mo sa sarili. Situation mastery ay ang kakayahan mong i-handle ag finances mo sa panahon ng emergncies at kakayahan mong tumanggi sa mga financial favors na hinihingi sa iyo. Pera mastery naman ang pagkakaroon ng iba’t ibang sources of income – preferably passie income.

Not how much you have, but how much you save

Ipinaliwanag ko sa kanila na wala sa laki ng kita ang sukatan ng pagkakaroon ng matiwasay at masayang pamumuhay. Marami akong kakilalang napakalaki ang sinasahod buwan-buwan pero mistulang kulang na kulang pa rin ang mga ito.

Sa kabilang banda naman, may mga kakilala akong maliit o sapat lang ang kita o sahod pero masaya at mapayapa silang namumuhay.

The case of Regine

Naibahagi ko din ang nabasa kong news article na nagsabing napabili si Regine Velasquez ng 20 pares ng sapatos sa katapat na shoe store ng Louis Vitton nang di siya pansinin at pagbilhan nito sa New York. Ayon sa kaniya, ito ang kaniyang ganti para patunayan na kaya niyang bumili.

Isa akong fan ni Regine, pero sa tingin ko hindi magandang halimbawa para sa karaniwang Filipino ang ginawa niya. Napagastos kasi siya ng wala sa oras para lang i-prove ang point na may kakayanan siyang bumili.

Don’t get me wrong. Mali na na-discriminate siya at hindi dapat iyon nangyari sa kaniya. Pero para sa akin, may iba pang paraan para solusyunan ito kaysa mapagastos nang hindi naman kinakailangan. Buti siya, may pera, ang mga karaniwang Filipino, walang sandamakmak na pera.

Weddings, birthdays and baptisms

Kaya sabi ko, mapapagastos ka talaga kung may gusto kang patunayan. Hindi kailangang gumastos nang malaki para iimpress ang mga taong hindi naman natin gusto.

Sa totoo lang, sabi ko sa mga teachers, napalaki ang budget sa kasal mo dati dahil kinailangan mong mag-imbita nang kung sinu-sino para patunayan sa kanila na kaya mo silang imbitahan. Napadami ang budget sa birthday at binyag ng anak dahil may gustong patunayan sa mga kamag-anak, kapitbahay, katrabaho at mga kaibigan.

Hindi kinakailangang mangyari ito kung tanggap ang sarili at kilala mo ang iyong pagkatao.

Accept and love yourself

Ang unang magmamahal sa iyo ay ang sarili mo. Kaya tanggapin mo kung sino ka, mahalin ang sarili at laging strive to be a better version of yourself.