Kumusta, mga kababayan! Sa blog post na ‘to, tatalakayin natin ang mundo ng informal lending sa Taiwan at kung ano ang mga panganib na kaakibat nito. Kaya’t samahan nyo ako at alamin natin kung paano maiiwasan ang pagkakagipit sa pera.
Sa Taiwan, uso ang informal lending sa mga Filipino workers at migrants. Hindi ito declared na business, pero maraming tindahan ang nagpapahiram ng pera. Ang catch? Gamit ang passport bilang collateral, na sobrang illegal, pero ginagawa pa rin nila dahil gipit sa pera.
Ang interes sa ganitong pautang ay 10% per month. Madalas, humihiram ng 20K to 30K TWD ang ating mga kababayan. Bawal pero ginagawa pa rin dahil sa kagipitan.
Sino ba ang nagpapautang sa ganitong sitwasyon? Madalas, kapwa Filipino-Taiwanese. Kapag Taiwanese ang nagpapautang, mas delikado dahil may gang sila na naniningil. Kaya mas gusto ng mga Pinoy ang informal dahil napapakiusapan.
Peligro ng Informal Lending
Bago pa man tuklasin ang mundo ng informal lending, tandaan na mayroong mga panganib na kaakibat dito. Isa sa mga ito ay ang mataas na interest rate na umaabot sa 10% kada buwan. Dahil dito, mabilis na lumalaki ang utang at kung hindi agad mababayaran, posibleng mas malaki pa ang babayaran kaysa sa orihinal na inutang.
Ang paggamit ng passport bilang collateral ay bawal at maaaring magdulot ng malaking problema kung sakaling mahuli. Bago pa man magpasya na ipambayad ang passport, alamin ang mga posibleng kahihinatnan at maging handa sa mga posibleng problema.
Ang panganib ay hindi lamang nanggagaling sa mataas na interest rate, ngunit pati na rin sa mga delikadong lenders. Lalo na kung Taiwanese ang nagpapautang, mas malaki ang risk dahil sa posibilidad ng pagkakaroon ng gang na naniningil. Ang pagpapautang na ito ay maaaring maging sanhi ng alitan at posibleng karahasan.
Isa pang epekto ng pagiging sanay sa informal lending ay ang hirap na maaring maranasan sa pag-utang sa mga bangko o formal na lending institutions. Kapag nasanay ka sa madaling pamamaraan ng pagpapautang, maaaring mahirapan ka na makakuha ng pautang mula sa mga lehitimong ahensya.
Kung kaya’t bago pa man magpasya, alamin ang mga panganib at kilalanin ang mas mabuting alternatibo sa pagpapautang.
Paano makakaiwas sa pagkakagipit
Isang mahalagang hakbang upang maging financially stable ay ang wastong pagba-budget ng pera. Bilang inyong financial guro, ibabahagi ko sa inyo ang ilang tips upang ma-maximize ang inyong kita at maging financially stable kahit nasa malayo sa pamilya. Sa paggawa nito, sundin natin ang aking 5-15-20-60 budgeting rule, kung saan ay inilalaan ang:
- 5% para sa insurance premium
- 15% para sa emergency savings
- 20% para sa investments, at
- 60% para sa mga pang-araw-araw na gastusin.
Upang hindi maging dependent sa informal lending, mag-ipon ng emergency fund. Sa pagkakaroon ng perang nakalaan para sa mga emergency situations, mas maiiwasan natin ang pag-utang sa mga hindi legal na paraan. Kung talagang kailangan umutang, mas mabuti pang lumapit sa bangko o mga legal na lending institutions. Sa ganitong paraan, mas mababa ang interest rate at wala pang illegal collateral na maaring maging problema sa hinaharap.
Ang isa pang problema na maaaring maging dahilan ng pagkakagipit sa pera ay ang hindi pagkakayang tumanggi sa mga kamag-anak o kaibigan na humihingi ng pera. Matutong magsabi ng “NO” upang hindi rin maubos ang ipon mo at masiguro ang iyong financial stability.
Sa huli, mga kababayan, ang pagiging financially stable ay nasa disiplina at tamang paghawak ng pera. Sa pagtalima sa mga tips na ito, mas maayos nating maiiwasan ang pagkakagipit sa pera at pag-depende sa informal lending.
USEFUL RESOURCES
Sources of information and practical tips on money management
Mga bagay na dapat mong malaman sa insurance
Mga iba pang babasahin tungkol sa insurance:
- Iba’t-ibang klase ng insurance
- Must-have insurance for people in their 30s
- Ang pinakamatatag na insurance company sa Pilipinas (Part 1)
- Ang pinakamatatag na insurance company sa Pilipinas (Part 2)
- Anong insurance dapat mayroon ang mga bata?
- Gusto kong paghandaan ang future ng anak ko, tama bang investment-linked insurance ang kinuha ko?
- Paano gumagana ang ibinabayad na premium sa insurance para mabigyan tayo ng proteksyon sa panahon ng emergency
- Kung akala mo insurance ang education plan, basahin mo ito
- Insurance para sa mahirap
- Bakit mahal ang VUL o investment-linked insurance
Mga bagay na dapat mong iwasan sa insurance
Ito ang listahan ng mga articles na isinulat ko at videos na nagawa ko tungkol sa VUL para makakuha tayo ng mas sulit at mas epektibong insurance coverage.
- Bakit mahal ang VUL?
- Bakit mas maganda ang BTID kaysa VUL?
- Epektibong paggawa ng BTID upang masulit ang pinaghirapang pera sa insurance at investment
- Paanong mas maliit ang fund value sa VUL kaysa sa BTID?
- Ok ba talaga ang VUL kasi protected ka nito beyond 65 years old compared to term?
- Ok ba talaga ang VUL para sa estate taxes?
- Why Not VUL?
- Anong gagawin ko kung may VUL na ako? Paano ko ito ititigil?
- Pagkakaiba ng savings sa VUL
- Mga terms and conditions na kailangang hanapin kung bibili ng VUL
- Paano pumili ng mabuting insurance agent