Usapang Pera Season 2 Episode 21
“Ladies and gentlemen, ang Catwalk King of the World, Sinon Loresca!”
“Pak! Ganon!”
“Wow! Ang galing naman talaga! Halika nga dito, mag-usap tayo.”
“Balita ko Sinon, sa pagrampa mong yan ay lumalaki na daw ang kinikita mo?”
“Naku, totoo ba yan!? Sakto lang.”
“Yung kinikita mong yan, na-aalagaan mo ba?”
“Medyo…”
“Sige. May financial plan ka na ba?”
“Naku, financial plan? Wala ako nun…”
“Sige ha, so…”
“Kailangan i-explain mo sa akin yun ha…”
“Ito ang mga gabay sa financial planning…”
“Ang first step is to know where you are financially.”
“So, where you are financially, kailangan makita natin ang iyong Personal Balance Sheet at yung Money In, Money Out.”
“Okay? So, yung Personal Balance Sheet, pinapakita lang nito yung iyong assets, liabilities and equity.”
“Yung Money In, Money Out naman ay ano yung pumapasok na pera at ano yung lumalabas na pera.”
“Step two, set your financial goals and priorities.”
“So, meron akong tanong sayo… Miss Universe question ito…”
“Pak! Naku! Medyo mahina ako dyan! Kailangan ko dito ng ano… ng interpreter…”
“Okay!”
“Sa Tagalog naman natin pag-uusapan so, yuun…”
“So, ang tanong…”
“Ano ang pangarap ng isang Sinon Loresca?”
“Well, ang pangarap ko ah… let’s say five years from now, gusto ko ng mag-ano… magkaroon ng sarili kong business na ako na yung boss.”
“Ano pa?”
“Uumm… siguro, bahay bakasyunan… oo, saktrue!”
“Gusto ko madaming bahay bakasyunan ha para pag nagbaksyon ako, hindi lang dito sa Philippines, gusto ko sa abroad lalo na sa London, second home ko yun di ba!?”
“Oo nga eh. Balita ko, OFW ka rin pala dati.”
“Oo! Totoo yan!”
“Ilang taon, Sinon?”
“Seven years…”
“How about early retirement?”
“Oo! Gusto ko rin ganun. Para ayoko na maghirap pag matanda na ako ng konti.”
“So, dito sa ano natin… sa next step, pupunta na tayo sa pagprioritize ng iyong ano ‘no… financial goals.”
“So, tatlo yung binanggit mo… bahay bakasyunan, magkanegosyo at early retirement. Ano yung pinaka-priority mo dito sa tatlo?”
“Gusto ko early retirement.”
“Aaahhh!!!”
“Kasi pag early retirement di ba parang bongga na di ba!?”
“Step three, magalagay ng timeframe at budget.”
“Gaano katagal bago mo gustong maabot yung early retirement?”
“Ay syempre, gusto five years!”
“In five years…”
“Ilang taon ka na ba ngayon?”
“Bente-otso na ako ngayon then let’s say… thirty-five!”
“Thirty-three!”
“O, thirty-three!”
“Dinagdagan na!”
“Oo, sige… sige!”
“Okay. So at thirty-three years old ‘no…”
“Within five years, early retirement… ang next ay titingnan natin magkano naman yung budget natin para sa early retirement…”
“O, sabihin natin, 100,000…”
“Oohhh… okay. Ano ba yung kailangan natin para sa early retirement?”
“Syempre dapat bahay, utilities, pagkain…”
“Ano ka ba! Hindi ko na kailangan nga ng bahay di ba kasi nga may asawa ako… Briton! Binilhan ako ng bahay! Excuse me!”
“Talaga ba!? Ay, syempre naman… sa ganda mo namang yan di ba?”
“Sino naman ang hindi bibili ng bahay para sayo? Apir tayo dyan! Apir!”
“Ano ka ba… ang ibig mong sabihin, ang ibang Pilipino hindi ganito kaganda?”
“Oo! Hindi lahat ay parang pinagpalang tulad mo Sinon!”
“Naku ha!”
“Si Sir Vince po nagsabi nyan… hindi ko kayo pinariringgan!”
“Step four, i-match ang financial goals sa source of income.”
“Kailangan natin kunin ito sa tinatawag na passive income kasi early retirement eh. yung passive income Sinon, ito yung hindi ka na nagtatrabaho pero dumadating pa rin ang kita sa iyo.”
“So, Php 100,000 times twelve months…”
“Php 100,000.00”
“One point two…”
“One point two million pesos.”
“So, kunwari… ilalagay natin yuung… kailangan natin yung Php 1.2 million ‘no. Kunwari, ang pagkukunan natin ng pangretirement mo ay lahat sa time deposit lang…”
“Oo…”
” ‘No… sa bangko, nagdeposit tayo at bingiyan tayo ng three percent per annum okay? Yung 1.2 million, kakailanganin mo ng 1.2 million divided by three percent, that is equivalent to forty million pesos.”
“So, kailangan magsave ka daw ng forty million pesos.”
“After magsave ka ng forty million, ilalagay natin time deposit, mabibigyan ka na ng one point two million every year.”
“Gaano mo kaya katagal masesave yung forty million? Kaya ba yun?”
“Naku, kung magandang-maganda talaga ang project ko, kaya kong kunin yun in three years.”
“Wow!”
“Mahaba na yung three years na yun sa totoo lang eh ang iba nga andami ng commercial sa isang taon, jusko, ano lang yan forty million, one-fourth lang sa kita nila…”
“Sa kanila yun…”
“Pero sa ngayon?”
“Pero sa ngayon, medyo mahirap pa sa akin… syempre.”
“So… titingin tayo ng iba kasi medyo malaki yun…”
“Malaki…”
“So, yung next natin na option ay… yung next natin na option ay dividend.”
“Eto yuung mag-iinvest ka sa isang business tapos yung business ay mangangako ng na bibigyan ka ng profit share at sabihin natin kunwari, ang ibibigay na dividendo sayo ay ten percent per annum so ang gagawin ulit natin, one point two million divided by ten percent, that will give you twelve million pesos.”
“Grabe! Bakit wala kang calculator! Pero alam na alam mo yung sagot!”
“Teacher kasi ako sa Ateneo.”
“Grabe! Di ko alam yung… sa akin, dugo-dugo yung utak ko! Sabi ko, kailangan ba ng calculator please!”
“Wala bang calculator dyan para ako naman magcalculate! Ano ba yan!”
“Twelve million pesos yung kakailanganin mo sa workable na ba yun?”
“Kaya mo bang i-save yun within five years? Kasi, ang laking time ng for five years.”
“Oo! Kaya ko naman yun. Pwede na!”
“Pwede na… okay pero ang disadvantage nito Sinon, ang business hindi kasi yan constant na parating kumikita.”
“May panahon na malakas siya… may panahon din na bankrupt din!”
“May panahon na mahina!”
“Hindi siya predictable.”
“So, eto yung third option natin: rental properties…”
“Oo… bakit mo gusto? Kasi, narinig ko, may plano kang magrental di ba?”
“Ay, naku! Yes! of course ‘no! Actually, may binili akong lupa sa probinsya… sa Masbate. gagawin ko siyang boarding house!”
“Di ba!?”
“Maganda yung negosyo!”
“Tingnan natin for example ‘no na ikaw, magpapatayo ng mga apartments.”
“Isang apartment ay isang milyon piso, for example, at bawat apartment, mapapa-upahan mo ng ten thoussand pesos. So, kailangan mo ng sampung apartment para makuha natin yung one hundred thousand pesos na goal mo. Okay?”
“Ngayon, dahil sampung apartment yun times one million pesos each, ten million yung kailangan mong i-save.”
“Mas mura kaysa dun sa ano ‘no… kaysa dun sa negosyo kanina…”
“So, sa tingin mo, okay na ba yun? Workable na ba siya?”
“Parang workable naman siya…”
“Oo… so, pero kung titingnan natin siya ‘no… maraming mga tao ay, of course, magugulat na, ‘Ten million!? Ang laki naman!'”
“Pero babalikan natin Sinon na yung plano kasi na binigay mo sa akin kanina ay gusto mo within five years pero kung masyadong malaki yuung goal na lumalabas para lumabas yung early retirement plan mo, pwede naman nating pahabain yuung oras at ang isa naman ay pwede rin nating pababain yuung amount.”
“Mas magarbong buhay… mas mataas na pera ang pangangailangan…”
“Very good!! Naku, A ka na sa klase ko!”
“Dapat, mas maganda kung iba’t-ibang klaseng source of income mo siya kukunin so pwede mong pagsabay-sabayin… merong galing sa renta, may galing sa dividendo, may galing din sa time deposit, may galing sa investments sa kung saan-saan…”
“At step five, bantayan ang iyong progress.”
“Eto na yung gagawin mo na yung plano mo talaga ‘no at dito, kailangan talaga ng matinding disiplina sa sarili.”
“Sinon, ngayon, lahat ng mga tao nakikita ka ‘no sa social media, ganyan… matagumpay na ‘no… ano ba yung sikreto sa tagumpay?”
“Well, ang sikreto ko lang kasi talaga, gusto ko laging nakaapak pa rin ako sa lupa.”
“Ay, wow! Very humble!”
“Ang sikreto ko sa tagumpay ko na kahit alam ko na andito na ako ngayon sa pangarap ko, yung moment na binabalikan ko pa rin kung saan ako nagmula.”
“Napakaganda talaga ng kwento ng buhay mo Sinon… it’s very inspiring and very motivational ‘no… at alam ko, marami pang ma-iinspire na mga Filipino kapag nalaman nila ito ‘no na from the grassroots at umangat ka pero andyan pa rin ikaw, kilalang-kilala yung sarili mo, hindi ka nagbabago.”
“Lahat tayo ay dumadaan sa mga pagsubok sa buhay at minsan, nawawalan ng pag-asa.”
“Ngunit, kailangan nating magpakatatag at lumaban para malampasan ang bawat pagsubok ng ating buhay.”
“Ako nga pala si Sinon Loresca…”
“Ako naman si Sir Vince, nagsasabing…”
“Ang pagyaman, napag-aaralan!”
